Plastik partiküller, yaşam ortamında ve besin zincirinde her yerde bulunan kirleticilerdir. Peki çokça maruz kaldığımız plastik partiküller insan kanına geçiyor mu?
Yapılan çalışmada 22 sağlıklı kişiden kan örnekleri toplanmış. Mikroplastiklerin insan kanında olup olmadığına bakılmış. 22 kişiden 17'sinin kanlarında ölçülebilir plastik parçacıklara rastlanmış. PMMA, PP, PS, PE ve PET için kandaki konsantrasyonlara ilişkin verilere aşağıdaki grafikten göz atabilirsiniz.
- Pet şişelerden dolayı çokça duyduğumuz ve maruz kaldığımız PET polimeri kanda en çok rastlanan polimer olmuş. Sebebini tahmin etmek zor olmasa gerek…
- İkinci sırayı ise PS alıyor. Polistiren, kağıt bardaklar, plastik çatal, bıçaklar gibi pek çok alanda kullanılmakta.
- Mutfak eşyaları streç film ve oyuncak kaplama gibi alanlarda kullanılan PE ise üçüncü sırada.
- PMMA (polimetilmetakrilat) ise otomotivden kozmetik sektörüne, tıbbi endüstriden aydınlatma sektörüne kadar geniş bir alanda kullanılmakta.
- Yoğurt kapları, plastik şişe kapaklarında kullanılan polipropilene (PP) ölçülebilir düzeyde rastlanmamış.
Kan dolaşımında tespit edilen plastik partiküllerin alım yolları muhtemelen yutma ve soluma yoluyladır. 1 nm ile 20 μm arasında havadaki partiküller solunabilir olarak kabul edilir. Çok ince olan solunabilir partiküller emilebilir ve akciğerde birikebilir. Plastik parçacıkların kan dolaşımı yoluyla organlara taşınabilmesi bilimsel olarak akla yatkındır. Plastik parçacıkların kan dolaşımındaki kalma süresi ve bu parçacıkların insan vücudundaki akıbeti şu anda bilinmemektedir.
Ne zaman plastik yemeyi bırakacağız?
Kaynak: Discovery and quantification of plastic particle pollution in human blood. Heather A. Leslie, Martin J. M. van Velzen, Sicco H. Brandsma, Dick Vethaak, Juan J. Garcia-Vallejo, Marja H. Lamoree, 2021.